از مسائلی که ممکن است در طول زندگی و در پرونده‌های مختلف با آن برخورد داشته باشید، نیم عشر دولتی یا اجرایی باشد. بنابراین بهتر است در این رابطه کمی اطلاعات خود را افزایش دهید تا از مفاد و چگونگی محاسبه و پرداخت آن اطلاعات کافی را داشته باشید تا در زمان وقوع دچار سردرگمی نشوید.

نیم عُشر چیست؟

می‌توان این مسئله را این گونه بیان کرد که در دعاوی حقوقی علاوه بر مبلغی که شخص محکوم می‌شود، با توجه به مبلغ محکوم شده باید مبلغی اضافه‌تر از آن را به دادگاه پرداخت کند که اصطلاحاً به آن نیم عشر دولتی یا نیم عشر اجرایی گفته می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که نیم عشر به دو نوع نیم عشر دولتی و نیم عشر اجرایی تقسیم‌بندی می‌شوند که چگونگی محاسبه و نحوه پرداخت آن‌ها را در جای خود در ادامه توضیح داده خواهد شد.

چگونگی پرداخت نیم عُشر و معافیت‌های آن

باید توجه داشته باشید که در نیم عشر اجرایی، کسی که محکوم شده است، باید مبلغی را به عنوان حق الاجرا یا نیم عشر به دادگاه پرداخت کند. اما زمانی که این حق الاجرا مربوط به بحث مهریه می‌شود، به این مبلغ پرداختی نیم عشر دولتی اطلاق می‌شود. با توجه به این قانون زوجه در مرحلۀ اول باید یک بیستم مبلغ مهریه یا همان نیم عشر دولتی را جهت اجرای حکم و صادر کردن اجراییه به حساب دولت واریز و فیش مربوطه را به دادگاه ارائه کند. حال اگر کسی توان پرداخت این مبلغ را به دادگاه نداشته باشد، باید این موضوع به قاضی منتقل شود و با استفاده از دو شاهد که عدم توانایی زوجه را از پرداخت این مبلغ شهادت دهند، این روند به صورت حکم اعسار در می‌آید و باعث می‌شود که زوجه از پرداخت نیم عشر دولتی که در ابتدا ملزم به پرداخت آن شده بود، رهایی پیدا کند.

توجه داشته باشید که در زمان ارائۀ دو شاهد جهت نشان دادن عدم توانایی در پرداخت نیم عشر، باید دو شاهد مورد نظر با در دست داشتن کارت ملی یا شناسنامه خود نزد قاضی بروند و اعلام کنند که با توجه به اینکه شخص مذکور دارایی منقول و غیرمنقول قابل توجهی ندارد، توان مالی مورد نیاز را نیز برای پرداخت نیم عشر به دادگاه نخواهد داشت و تقاضای عدم دریافت این مبلغ را از دادگاه داشته باشند.

این نکته حایز اهمیت است که در صورت عدم پرداخت نیم عشر دولتی، در ابتدا حکم جلب صادر خواهد شد، سپس در صورتی که برای وصول آن راه حلی وجود نداشته باشد، زوجه باید عدم توانایی پرداخت آن را با معرفی و شهادت دو شاهد اثبات کند تا نیم عشر دولتی مذکور تبدیل به اعسار شود، که البته این مسئله مسلما ًبه قاضی پرونده مربوط است که البته در صورت وجود قرائن و شواهد لازم معمولاً قاضی پرونده این مسئله را خواهد پذیرفت.

البته در مقابل اعسار، زوج یا وکیل او می‌تواند با پرسش و پاسخ‌های متعدد از شاهدان، تناقض‌گویی‌هایی در آن‌ها کشف کند و دادگاه را به سمتی ببرند که زوجه مجبور به پرداخت کامل نیم عشر شود. به همین دلیل، همین امر ممکن است باعث شود تا زن از به اجرا گذاشتن مهریه حداقل تا مدتی صرف نظر کند. البته گاهی اوقات این مسئله با توافق طرفین جهت پرداخت نیم عشر به دادگاه حل و فصل خواهد شد. در بحث نیم عشر دولتی وکلایی که مهارت دارند، گاهی این مسئله را تقویم می‌کنند، یعنی مسئله را طوری بیان می‌کنند که نشان دهند ارزش واقعی مهریه نامشخص است که همین امر سبب شود تا مبلغ اندکی بابت مبلغ نیم عشر به دادگاه پرداخت شود.

تفاوت در پرداخت نیم عُشر دولتی و اجرایی

باید بدانید که برای معافیت از پرداخت نیم عشر دولتی و نیم عشر اجرایی باید تفاوت قائل شوید. در نیم عشر اجرایی اگر فرد محکوم شود تا ده روز پس از صدور ابلاغیه اجرایی بدهی خود را که همان مبلغ محکوم شده است را بپردازد یا باید در این مدت با خواهان به توافق دست یابد و با او سازش کند، از پرداخت نیم عشر اجرایی معاف خواهد شد. حال در نظر داشته باشید که اگر قسمتی از مبلغ محکوم شده را پس از ده روز پرداخت کند، به همان میزان نیم عشر را نیز باید بپردازد و دادگاه حق الاجرای لازم را دریافت خواهد کرد. همچنین اگر پس از ده روز با طرف مقابل سازش کند، به استناد ماده 160 قانون اجرای احکام مدنی ایران باید نصف نیم عشر را بپردازد و در صورت عدم پرداخت این مبلغ، مجبور است کل نیم عشر مشخص شده را بپردازد.

ضمانت اجرا در نیم عُشر در زمان عدم پرداخت آن

با توجه به قانون موجود در کشور، ضمانت اجرا در عدم پرداخت نیم عشر بدین صورت مشخص می‌شود که اگر محکوم علیه نیم عشر را پرداخت نکند، از اموال توقیف شده او پس از فروش و مزایده این مبلغ برداشت خواهد شد. حال اگر شخص مذکور مالی نداشته باشد تا توسط دادگاه توقیف و فروخته شود، اگر بعداً مالی را به دست آورد می‌توان استبفای او را از آن مال درخواست کرد.

محاسبۀ نیم عُشر

برای محاسبۀ نیم عشر دولتی و اجرایی در ابتدا باید اصل طلب به همراه سود و جریمه درخواستی را تا تاریخ صدور اجرائیه محاسبه کنید. سپس پنج درصد از جمع این اعداد را به دست آورید. این مبلغ به دست آمده، نیم عشر نامیده می‌شود و از کسی که اجرائیه علیه او صادر شده است، طلب خواهد شد. همچنین توجه داشته باشید که به حق الوکاله نیز در صورتی که جزو مدلول سند باشد، این مبلغ تعلق خواهد گرفت که در صورت تایید آن این مبلغ نیز باید به مبالغ فوق اضافه شود.

محاسبه آنلاین نیم عُشر دولتی  و نیم عُشر اجرایی در ابزارحقوق

ابزارحقوق مجموعه‌ای از قراردادها و خدمات‌حقوقی را برای راحتی کار کاربران طراحی کرده است. یکی از این ابزارها بخش محاسبات آنلاین حقوقی می‌باشد که شامل محاسبه آنلاین هزینه دفاتر ازدواج و طلاق، محاسبه هزینه کارشناسی و برنامه محاسبه آنلاین نیم عشر دولتی و اجرایی می باشد. زمانی که وارد این قسمت می شوید یک بخش با عنوان مبلغ محکوم را مشاهده می‌کنید، در قسمت یاد شده مبلغی که محکوم به پرداخت می‌باشید را وارد کنید تا به صورت خودکار مبلغ برای شما به نشان داده شود. برای مثال با وارد کردن مبلغ 1.000.000.00 میلیارد ریال به صورت خودکار اقدام به محاسبه کرده ونتیجه را به شما نمایش می‌دهد که ” با توجه به مبلغ محکوم وارد شده، نیم عشر دولتی 50.000.000 ریال می باشد”.

پیشنهادات و نظرات شما

بعد از انجام محاسبه آنلاین حقوقی مورد نیاز خود، می‌توانید انتقادات، نظرات و پیشنهادات خود را درقسمت دیدگاه محاسبه آنلاین نیم عُشر دولتی و نیم عُشر اجرایی با ما به اشتراک بگذارید.