عیدی
اصولاً با نزدیک شدن به پایان هر سال، کلیه کارگران و کارمندان در انتظار مشخص شدن میزان و نحوه محاسبه عیدی در سال پیشرو می باشند. امسال نیز جمع کثیری از اشخاص، پیگیر اخبارعیدی سال 1400 کارگران و کارمندان می باشند. مطابق با قانون کار،کلیه پیمانکاران، کارفرمایان و صاحبان کسب و کار مکلف هستند، در پایان هر سال، یک مبلغ مشخص، که معادل شصت روز آخرین مزد به عنوان عیدی به کارگران و کارمندان خود میباشد پرداخت نمایند. همچنین
در قانون کار، جهت پرداخت عیدی به کارمندان یا کارگران«سقف پرداختی» در نظر گرفته است. به عبارتی دیگر، عیدی پایان سال کارگران تحت پوشش قانون کار، دو برابر حقوق پایه هر شخص میباشد البته به شرطی که از سه برابر حقوق پایه مصوب بیشتر نباشد.
سنوات
علاوه بر تأدیه عیدی، کارفرما مکلف است به کارمندان و کارگران خود که طی یک سال از کارکردن آنها در همان شرکت، اداره یا کارگاه میگذرد، مبلغی به اندازهی یک پایه حقوق به عنوان حق سنوات یا همان مزایای پایان خدمت بپردازد.
عدهای از کارفرمایان، سنوات را در آخر هر سال به همراه عیدی پرداخت میکنند. گاهی اوقات نیز گروهی از کارفرمایان، حق سنوات را در پایان دوران پایان کار یا قطع همکاری کارکنان خود تسویه میکنند. که این روش واقعا به ضرر کارکنان است البته از لحاظ قانونی نیز هیچگونه مشکلی ندارد.
یکی از مزایای اجباری قانون کار، حق سنوات میباشد و کارفرما در هر حالت مکلف به پرداخت آن به کارگران یا کارمندان خود است. حق سنوات مبلغی است که کارمند یا کارگر، هنگام فراغت از کار همانند بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و استعفا و… دریافت میکند و میزان آن معادل یک ماه آخرین مزد ثابت دریافتی کارگر است.
پاداش
اشتباهی که اکثر کارکنان مزدبگیر، مبلغ دریافتی پاداش و عیدی را یکی میدانند و بر این باورند که عیدی همان پاداش است در حالی که این موضوع کاملاً اشتباه است و مبلغ عیدی نسبت به پاداش کاملا متفاوت است.
عیدی مطابق با تبصره قانون کار و ماده به همهی کارمندان و کارگران یک کارگاه یا شرکت تعلق میگیرد، و تفاوتی نمیکند که کارکنان (دائمی یا موقتی، تمام وقت و یا پاره وقت) باشند. در حالی که پاداش سالانه میتواند براساس خواستهی کارفرما به همه کارکنان پرداخت نشود، به عبارتی دیگر کارفرما تعیین میکند که آیا به همه کارکنان خود درآخرسال پاداش پرداخت کند یا نه. در این مورد خاص قانون کار دیگر حق دخالت ندارد.
برای مثال آن کارمندی که برای شرکت تلاش کرده است و شرکت را به سود رسانیده است ممکن است از طرف کارفرما برای او پاداشی در نر گرفته شود در حالی که کارفرما ممکن است به سایر افراد پاداشی ندهد.
برخی از کارفرماها برای کارکنان ثابت خود که یک یا چند سال دارد درآن اداره خدمت میکند پاداش درنظرمیگیرد و برای کارمندان و یا کارگرانی که مثلا تازه شروع به کارکرده اند پاداشی پرداخت نمی کنند.
اما تعداد کثیری از کارفرماها هستند که به قول معروف دست و دلبازند و در پایان هر سال برای همه ی کارکنان اعم از دائمی و موقت و تمام وقت و پاره وقت، البته براساس زحمت و تلاش هر کدام مبلغی را به عنوان پاداش به آنها پرداخت می کنند و باعث خوشحالی و تشویق کارکنان خود می شوند.