ابزار حقوق 
برات چیست؟ چه تفاوتی با دیگر اسناد تجاری، مانند: سفته، دارد؟ کارکرد و شروط بهره برداری از آن به چه نحوی است؟ در چه مواردی می‌توان از آن استفاده کرد؟ پی بردن به پاسخ این سوالات و بسیاری از سوالات دیگر در این زمینه، می‌توان اطلاعات هوشمندانه‌ای را در زمینه‌ی اسناد تجاری در اختیار شما قرار دهد. اسناد تجاری مختلفی برای بسیاری از نقل و انتقالات و نقدینگی‌ها وجود دارند. یکی از مهمترین آنها، برات است. امروزه در بسیاری از فعالیت‌های مهم تجاری، خرید و فروش‌ها و غیره شاهد بهره برداری از سند مهم تجاری، خواهیم بود.
برات چیست و تفاوت آن با سفته در چه مواردی است؟
در پاسخ به سوال برات چیست؟ می‌توان گفت که: از جمله اسناد تجاری است که در عرصه‌ی فعالیت‌های تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سند تجاری نوعی تعهد توسط برات کش است که پرداخت وجه را در موعد مشخصی توسط فرد دیگر، تعهد می‌کند. برای درک بهتر این امر می‌توان به مثال زیر اشاره کرد:
شخص الف از شخص ب طلبکار بوده و به شخص ج بدهکار است. شخص الف از شخص ب درخواست می‌کند که وجه طلب وی را به شخص ج بپردازد. در این صورت اقدام به ارائه‌ی یک تعهد به شخص ج می‌کند که بر اساس آن، وجه طلب وی از شخص الف، توسط شخص ب پرداخت شود. این تضمین با ارائه‌ی برات انجام می‌پذیرد. در این صورت: شخص الف، برات کش؛ شخص ب، برات گیر و شخص ج، دارنده‌ی برات شناخته می‌شود.
در این تعریف برای سوال: برات چیست؟ اثبات می‌شود که برات دهنده از برات گیر درخواست می‌کند که مبلغ بدهی را به دارنده‌ی برات تحویل دهد. در طی این نوشته، تضمین می‌شود که مبلغی مشخص در زمان تعیین شده، به طلبکار از شخص الف، توسط بدهکار به شخص الف، پرداخت گردد. این نوشته در انواع مختلفی تنظیم می‌شود که مطابق با قانون تجارت تنظیم می‌شوند.
تفاوت سفته با برات
یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از مخاطبین را درگیر می‌نمایند این است که: تفاوت سفته با برات چیست؟ همانطور که می‌دانید سفته و برات هر دو از اسناد تجاری بسیار مهمی هستند که از تفاوت‌های قابل توجهی برخوردار می‌باشند. توجه به تفاوت این اسناد مهم تجاری موجب می‌شود که بتوان بهترین زمان استفاده از آنها را تشخیص داده و اقدام به بهره برداری ایده‌آل از آنها نمود.
نقش طرفین معامله در سفته و برات چیست؟
در لیست تفاوت سفته و برات چیست؟ می‌توان به نقش طرفین در معامله اشاره کرد. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، در برات شاهد سه شرکت کننده خواهیم بود:
- برات کش.
- دارنده‌ی برات.
- گیرنده‌ی برات (برات گیر).
وجود هر کدام از این اعضا برای بهره برداری از برات، امری لازم و ضروری تلقی می‌گردد. این امر در حالی است که در سفته می‌توان شاهد حضور تنها دو نفر بود.
- متعهد.
- متعهدله.
در تفاوت سفته با برات می‌توان گفت که: در سفته شاهد حواله پرداخت وجه توسط شخص دیگری نخواهیم بود. بنابراین احتیاجی به دریافت قبولی از شخص دیگر نبوده و تنها این فرایند در بین دو نفر انجام می‌پذیرد. این در حالی است که در برات باید نفر پرداخت کننده‌ی وجه معامله را بپذیرد تا وجه مورد نظر را به فرد دیگر بپردازد.
کارکرد برات و نقش آن در فعالیت‌های مختلف
اگر بخواهیم به پاسخ سوال: تفاوت سفته با برات چیست؟ اشاره کنیم، می‌توان از کارکرد آنها نیز یاد کرد. این روزها اسناد تجاری مختلفی مانند: سفته و چک در فعالیت‌های مختلف تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این در حالی است که سندی با عنوان برات از یک نقش بسیار مهم و پر رنگ در فعالیت‌های مهم تجاری برخوردار است. اغلب شاهد بهره برداری از عملیات برواتی بین بسیاری از تاجرها و غیر تاجرها هستیم. از این سند به عنوان یک سند تجاری بسیار ویژه یاد می‌شود که به سبب حمایت قانونگذار از آن، به این جایگاه مهم رسیده است.
همانطور که می‌دانید در بسیاری از معاملات بزرگ و خرید و فروش‌های سنگین، شاهد عدم پرداخت وجه به صورت نقد خواهیم بود. اغلب تاجران موفق که در مواجهه با ارقام بزرگ هستند، قدرت پرداخت وجه به صورت نقدی را ندارند. بنابراین جایگزین بهتری برای پرداخت وجه نقد در نظر می‌گیرند که برات یکی از مهمترین آنها به شمار می‌رود. با صدور برات، ذاتا وارد یک امر تجاری خواهید شد. در صورتی که صدور سفته زمانی یک عمل تجاری شناخته می‌شود که طرفین معامله از تاجرین، بانکداران و یا صرافان نباشند.
نقش مکان و چگونگی پرداخت در تفاوت سفته با برات چیست؟
از دیگر پاسخ‌های مناسب برای سوال: تفاوت سفته با برات چیست؟ توجه به نقش مکان و چگونگی پرداخت وجه، است. در برات اگر گیرنده وجه، اعتراض و یا مطالبه نماید، آثاری بر وی مترتب می‌باشد. این موضوع در حالی است که بدهکار با امضای سفته، هیچ توجهی به محل و چگونگی پرداخت نداشته و در موعد مقرر سفته باید پرداخت گردد.
یکی از موارد قابل توجه از تفاوت سفته با برات، ذکر اسم طلبکار است. یکی از شرایط بسیار مهم برای بهره برداری از برات، ذکر طلبکار است. در این اسناد ارزشمند و تجاری، شاهد قید نام شخصی هستیم که وجه باید به وی پرداخت گردد. در صورتی که در سفته‌ها بدون ذکر نام مشخص و معین و به نام حامل، می‌توان آن را صادر کرد.
شرایط شکلی و محتوایی (صوری و ماهوی) برات
آیا می‌دانید شرایط صوری (شکلی) برات چیست؟ از شرایط محتوایی آن چه می‌دانید؟ توجه به این دو المان بسیار مهم، می‌تواند نتابج موفقیت آمیزی برای بهره برداری از آنها را به همراه داشته باشد. این سند تجاری کاملاً بر اساس قانون تجارت طراحی شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین باید از استانداردهای خاصی برخوردار باشد. در شکل ظاهری این سند می‌توان شاهد:
- ذکر نام برات بر روی سند.
- تاریخ.
- ذکر نام برات گیرنده.
- ذکر نام دارنده برات.
- تعیین مبلغ.
- ذکر مکان پرداخت وجه.
- ذکر توضیحات در مورد نسخه‌های برات (نسخه چندم برات است).
در کنار در نظر گرفتن شرایط صوری، باید به شرایط محتوایی (ماهوی) برات نیز توجه کرد. از این شرایط مهم و ارزشمند که باید آنها را مد نظر قرار داد، عبارتند از:
- اهلیت صادر کننده.
- رضایت صادر کننده.
- دلیل صدور برات.
سخن پایانی
در پایان این مقاله، به یاد داشته باشید که برات و سفته هر دو اسناد تجاری مهمی هستند که در سیستم حقوقی ما نقش‌های متفاوتی دارند. برات به عنوان سندی با شرایط و تعهدات خاص خود، امکان استفاده در موارد متعددی را فراهم می‌کند. در این میان، ابزار حقوق با تیمی مجرب آماده ارائه خدمات در زمینه وصول مطالبات و دیگر امور حقوقی مرتبط با اسناد تجاری است. برای مشاوره و دریافت خدمات، می‌توانید از طریق سایت اقدام کنید.
