بلاکچین یا بلوک زنجیره ای اصطلاحی نوین است که امروزه دنیای دیجیتال را تحت تاثیر قرار داده است. بلاکچین یک نوع بستر حفاظتی در دنیای دیجیتال است، این بستر حفاظتی از اطلاعات افراد در بازار ارز دیجیتال، سیستم های مالی، بانکداری ها و … جهت حفاظت از اطلاعات شخصی افراد و سرمایه آن ها در دنیای دیجیتال کاربرد دارد. بلاکچین در حقوق هم وارد شده و به عنوان یکی از محافظان هوشمند در حقوق به کار برده می شود. بلاکچین به خوبی  می تواند  در حوزه حقوق مدنی، حقوق ثبت، حقوق مالکیت فکری، حقوق تجارت و … ورود پیدا کند و تحولات عظیمی را در این حوزه ها ایجاد نماید. حوزه های مختلف حقوقی که بلاکچین می تواند به آن ها ورود پیدا کند به 7 دسته تقسیم می شوند، این 7 دسته در ادامه به طور کامل توضیح داده خواهد شد.

 هوشمند سازی قراردادها

زمانی که دو نفر بخواهند بر سر یک موضوعی مانند معامله ملک قراردادی را منعقد کنند قطعا باید مراحل مختلفی را طی کنند و برای نوشتن و امضا کردن قرارداد کلی زمان صرف کنند. با فناوری هوشمند سازی قراردادها با کمک  بلاکچین علاوه بر از بین رفتن واسطه و افزایش اعتبار قرارداد، انعقاد قرارداد در بستری امن و با استفاده از استعلامات الکترونیکی و با سرعت بیشتری صورت می پذیرد.

مالکیت معنوی

مالکیت معنوی به تمامی تصرفات و حق و حقوقی که صاحبان آثار هنری،علمی،ادبی و ایده هایی که یک شخص بر یک اثر فکری و ذهنی دارد اطلاق می گردد. صیانت و حمایت از این آثار از اهمیت ویژه­ ای برخوردار است متاسفانه در اکثر موارد استفاده و بهره برداری از این آثار بدون پرداخت  حق و حقوق مولف و پدید آورنده صورت می پذیرد.  از فناوری بلاکچین می توان جهت ردیابی و ثبت مالکیت فکری به صورت کاملا موثر استفاده نمود. با اجرایی شدن بلاکچین در این عرصه  از نقض شدن حقوق پدیدآورندگان به صورت کامل جلوگیری می شود.

قانون

اولین قدم در ارتباط با قوانین ظهور آن با توجه به نیازهای جامعه است. هر روزه شاهد تحولات جدیدی در جامعه و خصوصا عرصه دیجیتال هستیم جهت جلوگیری از آسیب هایی که در این عرصه ممکن است دامن بشر را بگیرد باید قوانین جدید تصویب و اجرا گردد با هوشمند سازی قوانین و اجرایی شدن آن به کمک فرآیند  بلاکچین به راحتی می توان قوانین را تصویب و به اجرا درآورد و از اعمال سلیقه ای قانون و سوء استفاده از آن کاملا جلوگیری کرد.

حقوق مالکیت افراد

متاسفانه عرصه معاملات و مالکیت اموال غیر منقول مانند خرید و فروش و اجاره زیاد پیشرفتی نداشته است و هنوز هم جهت انجام کارهای مربوط به انتقال مالکیت از پرونده های کاغذی، مدارک حسابداری، موارد شکلی و اسناد اموال به صورت قدیم استفاده می شود. در صورتی که کارهای مربوط به مالکیت اموال غیر منقول در یک دفتر دیجیتال صورت پذیرد و احراز مالکیت در یک بستر امن صورت گیرد در این صورت تصدیق مالکیت در زمان کم تر و با سرعت بیشتر و بدون نیاز به اخذ استعلامات طولانی و زمان بر انجام می پذیرد و از جعل و خطا در این عرصه جلوگیری می شود

 زنجیره نگهداری از اسناد و مدارک

یک سری  کارها لازم است صورت گیرد تا از اسناد و مدارک کاغذی نگهداری شود در اصطلاح حقوقی این اعمال را زنجیره نگهداری از مدارک گویند. برای قوی نمودن استدلالات یک پرونده در محکمه قضایی نیاز است تا مدارکی ارائه شود که کاری بسیار پیچیده و مشکل است. ا استفاده از فرآیند بلاکچین یک کتابخانه دیجیتال ایجاد می شود که علاوه بر نگهداری این اسناد می تواند آن ها را نیز ذخیره سازی کند. این کار می تواند  جعل کردن مدارک را دشوار و نیاز به شهادت را از بین ببرد.

معاملات مالی

همانگونه که می دانید امروزه ارزهای دیجیتال جایگاه خود را در بین جوامع بشری به خوبی باز کرده است و هر روزه بر تعداد کسانی که از این رمز ارزها استفاده می کنند افزوده می شود به دلیل نامعلوم بودن ماهیت این رمز ارزها دولت ها هیچگونه حمایت و صیانتی را نسبت به حقوق مالی افراد نمی توانند انجام دهند به همین دلیل تعداد کلاهبردارانی که در این عرصه فعالیت می کنند روز به روز افزایش پیدا می کند . به کمک فناوری بلاکچین می توان حتی فارغ از  قوانین سخت و الزامی دولت ها معاملات بین المللی را در بستر امن تری انجام داد.

دفاتر اسناد رسمی

زمانی که دو نفر بخواهند قراردادی را به صورت رسمی منعقد نمایند باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند تا مفاد قرارداد و تعهدات تنظیم، تایید و امضا شود. کاری که فناوری بلاکچین در این عرصه انجام می دهد نگهداری این اسناد به صورت الکترونیکی در یک کتابخانه دیجیتالی است. البته حقوقدانان می خواهند راه حلی را از فناوری بلاکچین کشف کنند تا بتوان به کمک آن آگهی قانونی، مهر و موم و امضاهای رسمی را انجام داد.

آثار حقوقی فناوری بلاکچین

هدف قوانین و کلیه مراجع حقوقی ایجاد امنیت و صیانت از حقوق افراد و سازمان ها در عرصه های مختلف است. فناوری بلاکچین به سبب اینکه از فناوری غیر متمرکز استفاده می کند امنیت بالایی را ایجاد می نماید، هدف استفاده از این فناوری نگهداری اطلاعات حقوقی، مالی و ایجاد امنیت در انجام معاملات در عرصه دیجیتال است. حتی دولت ها هم می توانند از این فناوری جهت انجام همه پرسی، ثبت قراردادهای حاکمیتی، ثبت اطلاعات و … استفاده کند، پس آثار مثبت بلاکچین علاوه بر عرصه هایی که مربوط به جوامع مردمی است می تواند آثار مثبتی را هم در چگونگی حاکمیت حکومت ها ایجاد کند. زمانی که شرکت های خصوصی و دولتی از این فرایند برخوردار شوند می توانند کلیه کارهای مربوط به ذخیره سازی پرونده ها، مشخصات فیزیکی محصولات و اطلاعات شخصی پرسنل و خریدار را در بستری امن نگهداری کنند.

نتیجه گیری

آثاری که فناوری بلاکچین ایجاد می کند می تواند انقلابی عظیم در عرصه های مختلف علمی، ادبی، هنری و … باشد و مانند اینترنت که انقلابی عظیم در عرصه های مختلف بشری از قرن بیستم تاکنون ایجاد کرد این فناوری هم می تواند تحولات عظیم و آثار شگرفی را به وجود آورد. امنیت و سرعتی که این فرآیند ایجاد خواهد کرد بدون شک از کلاهبرداری ها و انجام کارهای زمان بر به طور کامل جلوگیری خواهد کرد.