آیا می‌دانید مرور زمان اسناد تجاری و شرایط مطالبه و پرداخت وجوه چیست؟! مرور زمان در این اسناد، چه تأثیری بر روی پرداخت وجوه داشته و شرایط مطالبه‌ی آنها چگونه است؟! این سوالات بسیاری از سوالات دیگر از جمله مهمترین سوالات برای تعریف مرور زمان در اسناد تجاری به شمار می‌روند. برای اینکه بتوان به یک تعریف ایده آل از مرور زمان در این اسناد اشاره کرد، می‌توان از عبارت زیر یاد کرد:

منظور از مرور زمان اسناد تجاری مدت زمانی است که با گذشت آن، دارنده سند تجاری علیه هر یک از مسئولان در سند، در محاکم مختلف پذیرفته نخواهد شد. همانطور که می‌دانید هدف در نظر گرفتن زمان در اسناد تجاری برای تأدیه وجه، دستیابی به مواردی از جمله:

• ایجاد اعتماد در بین تجار مختلف
• بهره برداری از استحکام مالکیت
• ایجاد افزایش سرعت در انواع مبادلات تجاری

  خواهد بود. بنابراین دور از ذهن نیست که در بسیاری از روابط مختلف اقتصادی و تجاری شاهد بهره برداری از این اسناد باشید. لذا بهتر است که به اطلاعات کاملی در زمینه مرور زمان اسناد تجاری در قوانین مهم تجارت دست یابید. در این صورت می‌توانید به راحتی، این قوانین مهم را در روابط اقتصادی و تجاری مختلف خود به کار ببندید.

 هدف از مرور زمان اسناد تجاری چیست؟!

 اگر بخواهیم به طور کلی از قانون مرور زمان اسناد تجاری یاد کنیم، می‌توان به مواد بسیار زیادی در قانون تجارت اشاره نمود. در هر کدام از آنها به طور کامل شاهد ذکر اهمیت این قانون خواهیم بود. یکی از مواد بسیار مهم در این زمینه، شرح ماده 318 و ماده‌ی 319 قانون تجارت است. بر اساس این قوانین، پس از انقضای پنج سال از تاریخ صدور اسناد تجاری و همچنین آخرین تعقیب قضایی آنها، مطالبه وجه با مشکل مواجه خواهد شد و دعاوی باید بر اساس مشاوره‌های حقوقی انجام پذیرد. یکی از اصول بسیار مهمی که در قانون تجارت بسی مورد توجه و استقبال قرار گرفته است، اصل سرعت در معاملات تجاری می‌باشد. قانونگذار بر اساس این اصول مهم، وظیفه‌ی فیصله دادن دعاوی در مدت زمان محدود را بر عهده دارد.

به طور کلی و بر اساس استناد از قوانین موجود در قانون تجارت، می‌توان گفت که: مدت مرور زمان اسناد تجاری برابر با 5 سال می‌‎باشد. لازم به ذکر است که در برخی از مواقع می‌توان شاهد موضوعاتی بود که به عنوان قطع کننده‌ی موعد مقرر زمانی شناخته می‌شوند. برای نمونه در صورتی که فرد (که دعوی بر علیه او قابل اجرا است) در مدت زمان 5 سال از آخرین تعقیب قضائی و یا آخرین تاریخ اعتراض نامه، اقرار به دین نموده باشد، شاهد موضوع قطع موعد مرور زمان خواهیم بود.

شرایط مطالبه و پرداخت وجه در اسناد مختلف

در انواع اسناد تجاری می‌توان شاهد بهره برداری از قوانین مختلفی بود اما یکی از قوانین مشترک در بین آنها، وجود مرور زمان اسناد تجاری است. در اسناد مختلف شاهد در نظر گرفتن شرایط پرداخت وجه متفاوتی خواهیم بود. نکته قابل توجه، مدت زمان تعیین شده برای تأدیه وجه در اسناد، است. در قانون تجارت مواد بسیار زیادی در بر دارنده‌ی این موضوع مهم خواهند بود.

برای نمونه در ماده‌ 274  قانون تجارت می‌توان شاهد ذکر امور مهمی در تأدیه وجه برات بود. بر اساس این قانون در صورتی که وجه برات به رویت در مدت یک سال تأدیه نشده باشد و یا قبولی آن از طرف برات گیر صورت نپذیرفته باشد، حق رجوع به برات دهنده و یا ظهرنویس را نیز از دست خواهد داد. به طور کلی این مقرره از اعتبار 1 الی 2 ساله برخوردار می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، می‌توانید از راهنمایی و تخصص مشاوران حقوقی وب سایت ابزار حقوق نیز استفاده کنید.

قوانین مهم در مرور زمان اسناد تجاری

قوانین بسیار زیادی در زمینه‌ی مرور زمان اسناد تجاری در قانون تجارت تعیین شده‌اند. مشاوران حقوقی با برخورداری از اطلاعات کامل در این زمینه، می‌توانند راهکارهای هوشمندانه‌ای را به متقاضیان ارائه دهند. از نکات طلایی که در این زمینه باید بدانید، عبارتند از:

1. تمامی اسناد مورد استفاده در فعالیت‌های بازرگانی و تجاری، باید بر اساس قانون تجارت از مهلت‌های مشخص شده‌ای (برای واخواست)، برخوردار باشند. این موضوع می‌تواند اعتبار اسناد تجاری را دو چندان نماید.
2. از جمله اسناد بسیار مهمی که همواره در دسته اسناد تجاری قرار می‌گیرند، برات‌ها هستند. این در حالی است که سفته و چک در صورتی به عنوان اسناد تجاری شناخته می‌شوند که از طرف تاجر صادر شده و یا برای امور تجارتی مورد استفاده قرار بگیرند. فقط در این موارد است که چک و سفته می‌توانند از قانون تجارت تبعیت نمایند. در غیر این صورت پیرو قانون عام خواهند بود.
3. در قانون تجارت می‌توان شاهد پرداختن مواد مختلف به مرور زمان اسناد تجاری بود. از این قوانین مهم، می‌توان به ماده‌ی: 318، 319، 274، 315، 317، 286، 287 و … اشاره کرد.
4. در برخی از مواد در قانون تجارت برای مرور زمان اسناد تجاری، به اموال منقول اشاره شده است. مدت مرور زمانی که بر اساس اموال منقول رقم بخورد، برابر با 10 سال خواهد بود.

تأثیرگذاری موضوع مرور زمان در اسناد تجاری بر روی کسب حمایت‌های قانونی و همچنین اقامه دعوی (مانند رجوع به ظهرنویسان و …) بسی قابل توجه خواهد بود. به این ترتیب که افراد با ایجاد مشکلات مختلف در این زمینه، می‌توانند به راحتی از مشاوره‌های حقوقی استفاده نموده و شاهد تأثیرات حیرت انگیز آنها نیز باشند.

کلام آخر

قوانین مربوط به مرور زمان اسناد تجاری بر اساس فاکتورهای پر اهمیتی مانند: اعتماد سازی و ایجاد سرعت در روابط تجاری، پر رنگ شده‌اند. همانطور که می‌دانید در قانون تجارت شاهد وضع بسیاری از قوانین مختلف برای ایجاد حقوق و تکالیف مختلف آنها در مبادلات تجاری می‌باشد. این قوانین مزایای بسیار زیادی را برای طرفین دعوا در بر خواهند داشت.

با در نظر گرفتن اهمیت این موضوع در بسیاری از معاملات تجاری مختلف، استفاده از مشاوره‌های حقوقی بسیار کاربردی خواهد بود. این مشاوران با آگاهی کامل از تمامی قوانین و ماده‌های تعیین شده در قانون تجارت، می‌توانند راهکارهای بسیار هوشمندانه‌ای را برای تأدیه وجه، به مخاطبین ارائه دهند. توجه داشته باشید که نوع اسناد تجاری نیز تأثیر بسزایی بر روی مرور زمان در سند مربوطه خواهند داشت. همانطور که پیش‌تر نیز ذکر شد، در بسیاری از چک‌ها، سفته‌ها و برات‌ها شاهد تعبیه روزهای مختلفی برای تأدیه وجه خواهیم بود.