با توجه به محبوبیت و افزایش موارد استفاده از سندهای تجاری در بسیاری از معاملات، توجه به کسب اطلاع در زمینهی مواعد در اسناد تجاری + مواعد قانونی مطالبه، واخواست و اقامه دعوی بسی ضروری است. کاربرانی که از اسناد تجاری در معاملات مختلف استفاده میکنند، باید از مقرراتی که بر روی این اسناد حاکم هستند نیز مطلع باشند.
همانطور که میدانید، اسناد تجاری همان نوشتههایی هستند که از قابلیت استناد در مقام دعوا و دفاع را در بر دارند. این نوع از اسناد در بسیاری از روابط بازرگانی و تجارتهای گسترده مورد استفاده و بهره برداری قرار میگیرند. بنابراین دور از ذهن نیست که از اوصاف خاصی برخوردار باشند.
بررسی دقیق مواعد در اسناد تجاری
آیا میدانید منظور از منظور از مواعد در اسناد تجاری چیست؟! همانطور که میدانید برای بهره برداری از اسناد تجاری مهم (برات، سفته و چک) نیازمند استفاده از تشریفات خاصی خواهیم بود. دارندگان این نوع از اسناد، برای بهره برداری از امتیازات آنها (مانند: حق مراجعه به امضاء کنندگان این اسناد) باید در سر وعده برای تأدیه وجه آن اقدام نمایند. در صورتی که با عدم پرداخت آنها نیز مواجه شدند، اقدام به واخواست نموده و این واخواست نیز باید در مواد قانونی انجام بگیرد. هر کدام از اسناد تجاری که در کشور ما مورد استفاده قرار میگیرند، از مواعد خواستی برای واخواست برخوردار هستند. برای نمونه:
- موعد واخواست در برات، 10 روز پس از تاریخ سررسید آن.
- موعد واخواست در سفته نیز 10 روز پس از تاریخ سررسید آن.
- موعد اعتراض به عدم پرداخت وجه چک نیز در مواعد: 15 روز، 45 روز و یا 4 ماه از تاریخ صدور چک.
میباشد. برای کسب اطلاعات جامع و دقیق در زمینهی مواعد در اسناد تجاری، میتوان به مواد 280، 315 و همچنین 317 قانون تجارت مراجعه نمایید. در قانون تجارت میتوان شاهد تعیین مواعد خاص برای مراجعه به ضامنین، ظهرنویسان و امضاء کنندگان برات، سفته و چک نیز بود.
بررسی مواعد قانونی مطالبه، واخواست و اقامه دعوا
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، مواعد در اسناد تجاری بسیار مهم و ضروری هستند. بنابراین در قانون تجارت شاهد تعبیه مواد خاصی در خصوص مواعد و شرایط بهره برداری از آنها خواهیم بود. در ادامه به بررسی برخی از مواد خاص در قانون تجارت میپردازیم که در هر کدام از آنها به اهمیت مواعد در این سندها، اشاره شده است.

ماده 315 از قانون تجارت از مواعد در اسناد تجاری
در مادهی 315 از قانون تجارت نیز شاهد ذکر اهمیت مواعد در اسناد تجاری هستیم. بر اساس این ماده، در صورتی که چک در یک محل صادر گردد، باید مدت زمان وصول و مطالبهی چک، 15 روز باشد. در صورتی که چک از یک نقطه به یک نقطهی دیگر از کشور صادر گردد، مدت زمان وصول و مطالبهی چک، 45 روز خواهد بود.
مادهی 317 از قانون تجارت برای مواعد در اسناد تجاری
در این ماده نیز که در خصوص مواعد در اسناد تجاری تعیین شده است، میتوان شاهد مقررات خاصی بود. این مقررات شامل چکهایی هستند که از کشورهای خارجی صادر شده و باید در داخل کشور پرداخت شوند. موعد تعیین شده برای تأدیه این نوع از چکها، 4 ماه از تاریخ صدور خواهد بود.
ماده 286 از قانون تجارت
در این ماده نیز شاهد تعیین موعد قانونی برای دارندگان برات جهت اقامه دعوی خواهیم بود. در صورتی که برات مورد نظر با عدم پرداخت مواجه گردد، دارندهی آن باید بر اساس حقی که در مادهی 249 برای وی مقرر شده است، اقدام به اقامه دعوی نماید. بر اساس این ماده، اقامه دعوی باید ظرف مدت 1 سال از تاریخ اعتراض، انجام پذیرد. توجه داشته باشید که در صورت خارج بودن از محل اقامت از محل پرداخت وجه، بر اساس هر شش فرسخ یک روز به تاریخ اقامه دعوی اضافه خواهد شد.
مواد 287، 288، 289، 290 و همچنین 291 نیز از جمله مواد بسیار مهم در زمینهی مواعد در اسناد تجاری هستند. این مواد قانونی میتوانند همراه بسیاری از افراد در دادگاهها و مراجعه ذیصلاح باشند. در این صورت افراد با دریافت مشاورههای تخصصی و دانش حرفهای، میتوانند از زمانهای طلایی استفاده کنند. لازم به ذکر است که در قانون تجارت فقط شاهد تعبیه این قوانین برای مواعد در انواع اسناد تجاری نخواهیم بود. بلکه مواد بیشتری به این امر مهم اختصاص داده شدهاند.

مادهی 319 برای مواعد در اسناد تجاری
بر اساس این ماده از قانون تجارت، در صورتی که وجه سند تجاری را نتوان در مدت زمان 5 سال مطالبه نمود، میتوان از اموال منقولهی فردی که استفادهی بلاجهت از آن نموده است را مطالبه کرد. برای پی بردن به اطلاعات دقیق و تبصرههای این ماده، میتوان از دانش افراد متخصص و توانمند در این زمینه استفاده کرد.
در کنار این مادهی مهم در قانون تجارت، میتوان به مواد بیشتری نیز اشاره نمود که بر روی اهمیت مواعد در اسناد تجاری دلالت دارند. برای نموده در مادهی 318 نیز میتوان شاهد ذکر اهمیت مواعد در این اسناد خواهیم بود. از این رو با یک بررسی هوشمندانه در قانون تجارت، میتوان به راحتی از قوانین کاربردی در این زمینه، بهره برداری کرد. در کنار ذکر مواد مختلف در قانون تجارت، در کنوانسیون ژنو نیز میتوان شاهد ذکر مواد مختلف در این زمینه بود. مواد:
- 70
- 71
- 29
- 52
از جمله مواد قانونی هستند که در کنوانسیون ژنو برای ذکر اهمیت مواعد در اسناد تجاری، به آنها پرداخته شده است.
کلام آخر
آیا از تاثیرگذاری مواعد در اسناد تجاری چیزی میدانید؟! مواعد در اسناد تجاری میتوانند تأثیر بسزایی بر روی:
- انواع حمایتهای قانونی
- مراجعه به ظهرنویسان
- مراجعه به ضامنها
- امکان اقامه دعوی
و بسیاری از موارد دیگر داشته باشند. با وجود اهمیت استفاده از اسناد تجاری در بسیاری از معاملات تجاری کوچک و بزرگ، وجود مشکلات مختلف، دور از ذهن نخواهد بود. برخورداری از اطلاعات دقیق و اصولی در این زمینه، میتواند یک راهنمای موفق برای بسیاری از کاربران به شمار برود.
مواعد در اسناد تجاری همان مواعد و زمانهای قانونی تعیین شده برای مطالبهی قانونی وجه، واخواست و همچنین اقامه دعوی، خواهند بود. کسب اطلاع دقیق از این موارد میتواند کمک شایانی به مطالبهی وجه بسیاری از اسناد تجاری مشکوک، داشته باشد. برای موفقیت در این زمینه، میتوانید از مشاورههای حقوقی دقیق و کاربردی وب سایت ابزارحقوق بهره برداری نمایید. قطعاً پیشنهادات فوق العاده در این زمینه، میتواند راهکارهای بینظیری را برای شما نمایان سازد.